Bản Giốc – Bức họa sơn thủy hữu tình nơi thác đổ

22/02/2022
Điểm đến

Là thác nước đẹp nhất Việt Nam, lớn nhất Đông Nam Á, thác tự nhiên lớn thứ 4 thế giới, Bản Giốc là nơi sông Quây Sơn đổ nước với hai dòng chính trắng xóa, như dải thắt lưng lụa bạch vắt trên nền xanh hùng vĩ của núi rừng

Dưới chân thác đổ, tôi mới biết chuyện tình của người con gái Tày đẹp nhất nơi này, đầy bi thương nhưng cũng chính là sự khởi đầu của cái tên Bản Giốc. Được hoàng tử đem lòng yêu mến nhưng cô gái lại đem lòng yêu chàng trai bản bên và từ chối tình yêu của vương quyền.

Giận dữ khi bị phụ tình, hoàng tử đã sai người đi lùng bắt cô gái và giam lại trong cung. Chàng trai bản, người yêu cô đã bất chấp hiểm nguy đi tìm và cuối cùng cũng cứu được nàng nhưng lại vào cái ngày trời đổ mưa liên tục. Vì quá mệt, họ đã lịm đi trong những phút giây của hạnh phúc rồi điều kỳ lạ đã xảy ra.

Cách thành phố Cao Bằng gần 90km, thác Bản Giốc (xã Đàm Thủy, Trùng Khánh) mùa nước đổ đẹp như bức tranh thuỷ mặc với dòng thác trắng như dải lụa, núi xanh, lúa vàng tầng bậc trên các thửa ruộng…

… còn từ trên con đường đi xuống thác, có thể nhìn thấy ngay những con nước trắng xóa, tầng tầng lớp lớp đổ xuống từ độ cao 30 – 40m qua nhiều bậc đá vôi xuống dòng sông Quây Sơn. Giữa thác có một mô đá rộng, phủ đầy cây vô tình chia dòng sông thành ba dải lụa trắng khổng lồ, tung bụi nước mịt mờ cả một vùng rộng lớn.

Khi trời ngừng mưa, người ta không còn thấy xác hay bất kỳ một dấu vết nào sót lại của đôi trai gái. Chỉ xuất hiện hai ngọn thác đổ nước trắng xóa và kể từ đó người dân vùng này gọi tên là thác Bản Giốc để tưởng nhớ. Bởi vậy, thác Bản Giốc cũng được biết đến như một biểu tượng của tình yêu vĩnh cửu và lâu đời.

Đó là truyền thuyết, còn về địa lý, sông Quây Sơn xuôi dòng qua xã Chí Viễn đến xóm Con Muông, xã Đàm Thủy thì đổ dòng, tạo nên thác Bản Giốc nhuốm màu huyền hoặc. Quây Sơn nghĩa Hán – Việt là dòng sông chảy quanh núi. Đây là con sông len lỏi qua những vùng núi đá vôi, có chỗ lặng lờ trôi, có đoạn phẳng như mặt hồ và ở đoạn cuối đổ xuống, tạo nên dòng thác hùng vĩ; có tổng chiều dài là 89km, trong đó 40km sông chảy trên đất Trung Quốc với tên gọi Quy Xuân, 49km còn lại trên đất Việt mang tên Quây Sơn như chúng ta biết.

Thời điểm lý tưởng nhất chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thác Bản Giốc là khi lúa chín nơi cánh đồng dưới chân thác. Đặc biệt, từ 16h mỗi cuối chiều, khi ánh nắng thu xiên trên đầu bông lúa, nhuộm óng cả trời mây non nước nơi biên viễn.

Nhờ dòng nước sông Quây Sơn, người dân khu vực Bản Giốc có những vụ mùa bội thu, còn với du khách lại là một cảm xúc trào dâng khi đứng trước cảnh trập trùng sông núi, bạt ngàn bông lúa chín.

Năm 1999, theo Hiệp ước Biên giới trên đất liền giữa Việt Nam và Trung Quốc ký kết, phần thác phụ hoàn toàn thuộc về lãnh thổ Việt Nam, phần thác chính chia đôi giữa hai nước Việt Nam và Trung Quốc. Thác chính có độ cao 70m, độ sâu 60m rộng 300m chia thành 3 tầng gồm nhiều ngọn thác lớn nhỏ khác nhau. Dưới chân thác là mặt sông Quây Sơn với hai bên bờ là những thảm cỏ và vạt rừng nguyên sinh, mặt sông này hai bên Việt Nam và Trung Quốc cùng sử dụng chung. Đó cũng là lý do thác Bản Giốc được coi như đường biên giới tự nhiên giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Hai bờ dòng Quây Sơn là hai bến bè tre du lịch của hai nước. Mùa mưa, bắt đầu từ tháng 6 đến hết tháng 9 là thời điểm mà thác Bản Giốc đổ nước mạnh nhất, bọt tung trắng xóa, tạo nên một khung cảnh vô cùng tráng lệ, hùng vĩ. Đó chính là thời điểm thích hợp nhất cho chuyến đi Bản Giốc của rất đông du khách.

Khi những bông lúa trĩu hạt cúi đầu chuẩn bị cho thu hoạch và thác Bản Giốc tràn con nước là lúc địa danh nổi tiếng này của Cao Bằng trở nên lộng lẫy nhất trong năm.

Từ năm 1922, thác Bản Giốc đã được Sở Địa chất Đông Dương miêu tả trong tư liệu là một vùng đẹp nhất của Tonkin (Bắc Kỳ) nên được người châu Âu biết đến từ rất sớm. Nhiều tạp chí du lịch nổi tiếng trên thế giới đã bình chọn và đưa thác Bản Giốc trở thành một trong 10 con thác kỳ vĩ nhất thế giới.

Những ngày đầu tháng 10 là thời điểm lý tưởng nhất để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Bản Giốc và mùa lúa chín nơi cánh đồng dưới chân thác. Từ trên đỉnh thác, nước cuồn cuộn, tung bọt trắng xóa, ngỡ như làn mây trời đang lũ lượt kéo về khi mưa đến. Đặc biệt, từ 16h mỗi cuối chiều, khi ánh nắng xiên khoai trên đầu bông lúa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng một cảnh sắc hiếm thấy. Đó là mảng màu xanh vàng của lúa chín tầng bậc trên các thửa ruộng hòa quyện cùng sắc trắng của dòng nước, một bức họa sơn thủy hữu tình níu chân lữ khách nơi đất trời biên cương.

Khác nơi ồn ào của phố thị, giữa tĩnh lặng của không gian núi rừng biên viễn quanh thác là những nếp nhà trình tường, nơi sinh sống chủ yếu của người Tày, Nùng …

… và ở đây, bạn có thể tự mình thuê xe đạp để khám phá các làng bản hay chèo thuyền kayak trên sông Quây Sơn, tìm hiểu không gian văn hóa mang đậm giá trị truyền thống của người Tày, Nùng…

… nơi dưới những nếp nhà sàn tường trình của đồng bào là những nông sản mùa vụ, đầy màu sắc.

Ở đây, bạn còn được hoà mình vào bức tranh làng quê yên ả, thanh bình, đặc biệt là những gốc lê cổ thụ, lấm tấm hoa đơm sớm ngày cuối thu trong ảnh.

Cách khu vực thác Bản Giốc không xa, động Ngườm Ngao (xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh) là một trong những hang động đẹp nhất Việt Nam có tổng chiều dài 3km. Trải qua hàng ngàn năm tích tụ và kiến tạo, bên trong động là các mảng nhũ đá lấp lánh tuyệt đẹp.